[846]. Szpikulec, albo wyższy stopień wtajemniczenia.

Najstarszym używanym do dziś przyrządem do pisania jest ołówek. Już Egipcjanki i Egipcjanie i to ci, których życie toczyło już w starożytności użwali kawałków ołowiu do przenoszenia hieroglifów na papirus- i nie, nie chodzi o receptury, czy recepty te, które straciły ważność wystawianych przez medyków, już czasach dawnych, nie o tym. I nie, nie będę pisać górnym sztyletem.

O! Która i który z Was zna i używa tego powiedzenia? Kto używa ten wie, że oznacza pisać, używając wzniosłego stylu, napuszonego. Nieadekwatnego do sytuacji, i nie dosyć wysublimowanego. Gdyby się jednak zastanowić to zarówno styl, który może być celny, i odpowiednio…Giętki, tak jak sztylet, odpowiednio ostry, zarówno pierwsze jak i drugie określenie pochodzi z tego samego źródła: stilus czyli szpikulca. Zarówno jednym jak i drugim można ukłuć (a nawet więcej!) – w potocznej mowie funkcjonuje do dziś wbić komuś szpilę, i nie nie chodzi o akupunkturową moc przynoszenia ulgi w bólu, wręcz przeciwnie…

Wygląd sztyletu, czy tam, czy tu , tego z gwarowego żartu-takie pochodzenie ma przytoczone przeze mnie powiedzenie – był jasno określony, miał od piętnastu do osiemnastu centymetrów szpikulec wypozażony w- często ozdobną- obsadkę. Pisano nim na pugillaresach drwnanych tabliczkach pokrytych woskiem. To nic innego jak udolne lub mniej „rzeźbienie” w wosku.

Ale zaraz, zaraz… Wspominałam o szpilkach i szermiece słownej, ale pamiętajmy również, o tym, że owe sztylety służące do grzebania w słowach w trakie ich utrwalania, to jedno, ale owe przybory do pisania bywały (i to często!) podręcznym i poręcznym narzędziem walki (przecież to wbijanie szpil musiało się skąd wziąć!) jak to do czego? Od żakowskich bójek, już całkiem na serio toczonych, dlatego z czasem zakazano stosowania styllusów metalowych. Zastępowano je tymi, wyrobami wykonanymiz kości ptaków i zwierząt mniejszych.

Z ziemi włoskiej do polski przywędrowało do nas znaczenie sztyletu jako narzędzia walki (włoskie: silto, zdrobniane stletto) a z języka francuskiego jako określenie na styl pisarski.

Potem tabliczki zastąpiono papirusem a do pisania używano zatęperowanej tczciny oraz inkaustu to nic innego jak atrament pozyskiwany bądź z mątw, bądź z galsówek.

We wczesnym średniowieczu używano piór łabędzich, albo gęsich, tyle, że wyrywano je żywym ptakom i- co ważne- niewiele z nich nadawało się do spoży użycia (nie ptactwa a piór) bo najwyżej sześć pozyskanych z jednego ptaka, a co robiono z resztą? Sprzedawano jako towar trzeciej czy czwatej próby za pierwszorzędną cenę. Te z nich, które się do tego nadawały, spieczone zostały w gorącym pisasku, tak aby pokrywająca je błona uległa skurczeniu i łatwo ją było zdjąć bez uszkodzenia pióra, aby je utwardzić zamaczano je następnie w kwasie lub ałunie. Wtedy jego twardość można przyrównać do tego co już dobrze znamy- plastikowej rurki, którą już bezpiecznie moża wymachwiać na lewo i na prawo… Chociaż w starożytności znano już stalówki metalowe, nie były używane powrzechnie. Skąd to wiemy? A chociażby stąd, że znaleziono w ruinach pompei te wykonane z brązu, ale nie znaczy to, że używane były powrzechnie. Bezpośrednie zastosowanie sztyletu nie zmieniło się od czasu jego wynalezienia. Najczęściej sztylet służy do samoobrony lub tajnego ataku. Sztylet można nie tylko łatwo ukryć również skrycie wbić nie tylko w sedno sprawy, ale i w sadło. Noszony swobodnie w pasie często służy nie jako demonstacja ale jako dekoracja. Te specjalnego przeznaczenia były również używane w i rytualnych ofiarach ale także religijnych, czy widzisz tu połączenie ze stylem, mówi się, że ktoś ma lub nie ma stylu, pewnej gibkości, spostrzegawczości, lotności…Ten ostatni można pozać także po tym, że w szczerości i wyrozumiałości nie zadaje się pchnięć choć można by było, ale to już wyższy stopień wtajemniczenia, chociaż myślę nadziei pełna, że nie dla wszystkich.